سفارش تبلیغ
صبا ویژن
چون دنیا به کسى روى آرد ، نیکوییهاى دیگران را بدو به عاریت سپارد ، و چون بدو پشت نماید ، خوبیهاى او را برباید . [نهج البلاغه]
قطره ی شبنم

در روایتی از امام حسن عسکری علیه السلام ِ علامت مؤمن پنج چیز بیان شده استَ؛ )علامات المؤمن خمس صلاة الاحدی و الخمسین و زیارة الاربعین و التختم بالیمین و تعفیر الجبین و الجهر ب بسم الله الرحمن الرحیم»؛ (وسایل الشیعه ج 10 ص 373). نشانه های انسان مؤمن پنج چیز است:1- اقامه ی پنجاه و یک رکعت نماز فریضه و نافله در شبانه روز. 2- زیارت اربعین. 3- انگشتر به دست راست کردن. 4- پیشانی را در سجده بر خاک گذاشتن. 5- در نماز بسم الله الرحمن الرحیم را بلند گفتن.

توضیحی در مورد فرازی از زیارت اربعین

 زیارت اربعین یکی از مستحبات بسیار مهم است که از اهمیت و جایگاه بسیاربالایی برخوردار است؛ در فرازی از این زیارت نامه از امام صادق علیه السلام؛ هدف از قیام امام حسین علیه السلام؛ بیان شده است که خطاب به خداوند متعال آمده است: « و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة و حیرة الضلالة و قد توازر علیه من غرته الدنیا و باع حظه بالارذل الادنی و شری آخرته بالثمن الاوکس وتغطرس .»

پروردگارا امام حسین علیه السلام؛ جانش را در راه تو بذل کرد تا بندگانت ازجهالت و سرگردانی و گمراهی برهاند؛ در حالیکه بر علیه او به کمک هم برخاستند. اینها کسانی بودند که دنیا مغرور شان کرده و بهره ی واقعی خود را به فرومایه ترین و پست ترین چیز فروختند. و آخرت شان را به کمترین بها در معرض فروش گذاشتند؛ تکبر کردند و خود را در دامن هوای نفس انداختند.

در ابتدای این فراز از زیارت؛ هدف از شهادت امام علیه السلام؛ نجات امت از جهل و نادانی بیان شده است. تبلیغات دستگاه بنی امیه در فروبردن مردم به جهالت به گونه ای بود که معروف است؛ نماز جمعه را روز چهار شنبه می خواندند و کسی هم متعرض نمی شد. (و حیرة الضلالة) مردم در ضلالت و گمراهی؛ و تحیر و سرگردانی بسر می بردند. امیر المؤمنین علی علیه السلام؛ در خطبه دوم نهج البلاغه در توصیف روزگار جاهلی می فرماید:«والناس فی فتن انجذم فیها حبل الدین. و تزعزعت سواری الیقین... فالهدی خامل والعمی شامل عصی الرحمان و نصر الشیطان و خذل الایمان.»

مردم در فتنه ها گرفتار بودند؛ فتنه هایی که رشته ی دین در آن گسسته و ستون های ایمان و یقین متزلزل شده بود... هدایت فراموش شده و گمراهی و نابینایی همه را فراگرفته بود؛ در چنین شرایطی خداوند رحمان معصیت می شد و شیطان یاری می گردید؛ و ایمان بدون یار و یاور مانده بود.

در ادامه ی زیارت آمده است که؛ «وقد توازر علیه من غرته الدنیا...وتردی فی هواه.» امام صادق علیه السلام؛ کسانی را بر علیه امام حسین علیه السلام؛ جنگیدند و حضرت را به شهادت رساند؛ عمده دلیل این اقدام جنایت کارانه را؛ دنیا پرستی آنها معرفی می کند که آنان فرفته ی دنیا شدند و دنیا آنها را فریب داد و گرفتار حب دنیا شدند.

قرآن کریم هشدار می دهد و در سوره ی لقمان آیه 33؛ می فرماید:«... فلا تغرنکم الحیاة الدنیا...» مبادا زندگی دنیا شما را بفریبد. و یا در سوره ی آل عمران آیه 185؛ می فرماید:«وما الحیاة الدنیا الا متاع الغرور» زندگی دنیا چیزی جزسرمایه ی فریب نیست. و یا در سوره روم آیه ی 7؛ میفرماید:«یعلمون ظاهرا من الحیاة الدنیا وهم عن الاخرة هم غافلون»(فریب خوردگان ازدنیا) تنها ظاهر از زندگی دنیا را میدانند و از آخرت غافل هستند.

اگر انسان از آخرت غافل شد؛ آنوقت است که از مقام انسانیت سقوط می کند و به درجه ی پست تر از حیوانات نایل می شود. و لذا خداوند متعال در سوره ی اعراف آیه 179؛ می فرماید:«اولئک کالانعام بل هم اضل اولئک هم الغافلون» آنها مثل حیوانات بلکه پست تر از آنها هستند؛ زیرا آنها غافل هستند. از این آیه استفاده می شود که انسان غافل پست تر از حیوان است و از طرف دیگر علت فاغل بودن هم فراموشی آخرت است که این از آیه 7؛ سوره روم استفاده می شود.

دنیا پرستی در احادیث

 در حدیثی از امیر المؤمنین علی علیه السلام؛ آمده است که؛«حب الدنیا رأس الفتن و اصل المحن»؛ (غرر الحکم). دنیا پرستی سر آغاز فتنه ها و ریشه ی همه ی محنت ها و رنجهاست.

و همچنین در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم؛ آمده است:«اکبرالکبایرحب الدنیا»؛ (کنز العمال؛6074). بزرگترین گناهان دنیا دوستی است. در حدیث دیگری امیر المؤمنین علی علیه السلام؛ می فرماید:«ارفض الدنیا فان حب الدنیا یعمی و یصم و یبکم و یذل الرقاب.»؛ (اصول کافی ج 2؛ ص 136)؛ دنیا پرستی را ترک کن؛ زیرا؛ حب دنیا چشم را کور؛ و گوش را کر؛ و زبان را لال می گرداند و گردن ها را به ذلت می کشاند. از همین رو است که روز عاشورا امام حسین علیه السلام؛ وقتی خطبه می خواند و آنها را نصیحت می کند؛ سخن امام معصوم علیه السلام را نمی شنوند. و سرو صدا بپا می کنند.

این تعبیرات نشان می دهد که زرق و برق دنیای فریبنده مهمترین عامل برای جلوگیری انسان از هدایت و رسیدن به کمالات معنوی است. البته باید توجه داشت اینکه؛ در مورد دنیا دو دسته روایات وجود دارد؛ یک دسته روایات دنیا را ممدوح  و «متجر اولیاء الله» میداند. و دسته ی دیگر همان طوری که ذکر از آن به بدی یاد می کند که سبب گمراهی انسان می شود. اگر دنیا به عنوان هدف و مقصد از خلقت در نظر گرفته شود معلوم است که مذموم است ولی اگر به عنوان وسیله و مزرعه ی آخرت در نظر گرفته شود که وسیله ی تقرب انسان به خداوند است؛ و این دنیا ممدوح است. در روایتی از امام علی بن الحسین علیه السلام؛ که در مورد دنیا است؛ و قسمت پایانی آن به این نکته اشاره دارد که می فرماید:«و الدنیا دنیائان دنیا بلاغ و دنیا ملعونة»؛ (اصول کافی ج2؛ص 130)؛ دنیا دو گونه است: یکی دنیایی که به حد کفاف است. (و انسان را به آخرت و معنویت) می رساند. و دیگری دنیای نفرین شده ( که انسان را از خداوند دور می کند.)

یکی دیگر از عواملی قتال مردم کوفه با امام حسین علیه السلام: که در زیارت اربعین به آن اشاره شده است؛ هوا پرستی است. «و تردی فی هواه».

در آیات و روایات اسلامی؛ پیروی از هوسهای نفسانی؛ به عنوان مهمترین عامل برای بدبختی و بزرگترین مانع برای سعادت انسان؛ بیان شده است. قرآن کریم در سوره ی (ص) آیه 26؛ می فرماید:«و لا تتبع الهوی فیضلک عن سبیل الله»؛ از هوای نفس پیروی مکن که ترا از راه خدا منحرف می سازد. در سوره محمد آیه 16؛ آمده است:«اولئک الذین طبع الله علی قلوبهم واتبعوا اهوائهم»؛ آنها کسانی هستند که خداوند بر دلهای شان مهر نهاده و از هوای نفس شان پیروی کرده اند. (از این ور چیزی نمی فهمند.) در سوره کهف آیه 28؛  می خوانیم که :«ولا تطع من اغفلنا قلبه عن ذکرنا واتبع هواه»؛ ای پیامبر از کسی که قلبش را از یاد خود غافل ساختم؛ اطاعت مکن؛ او که از هوای نفس خود پیروی کرد.

در نهج البلاغه از امیر المؤمنین علیه السلام؛ نقل شده است:«فاما اتباع الهوی فیصد عن الحق»؛ (نهج البلاغه؛ خطبه 42؛) پیروی از هوای نفس آدمی را از راه حق باز می دارد. در روایت دیگر از آن حضرت آمده است که :«کم من عقل اسیر تحت هوی امیر»؛ (بحار الانوار ج 66؛ ص 410). چه بسا عقلی که اسیر هوای نفس است. پیامبر گرامی اسلام؛ صلی الله علیه وآله وسلم؛ می فرماید:«ایاکم و الهوی فان الهوی یعمی و یصم»؛ (نهج الفصاحه ص 360)؛ از هوس بپرهیزید که هوس انسان را کور و کر می کند.


کلمات کلیدی:


نوشته شده توسط حسن علی نصرتی 103/6/3:: 10:24 عصر     |     () نظر